Hepimiz soyumuzu merak ederiz.
Bu konuda en eski ve en detaylı kaynak olan 'Divan-ü Lugat-it Türk'te Oğuz boylarının 24 tane olduğu ve bu boyların tamgaları (damgaları) ile ongunları (kutsal hayvan, boyu koruduğuna inanılan canlı, bir tür totem) anlatılmaktadır.
Peki bizler 21. yüzyılın Türkleri olarak 10 asır önceki atalarımızı bulabilir miyiz?
Öncelikle gerek Türklerin göçebe bir kavim olması sebebiyle gerekse Osmanlı Devleti'nde ve diğer Türk devletlerinde nüfus kayıt sisteminin yeterli gelişmişlikte olmaması sebebiyle Türklerin kesin olarak soylarını bilmelerine imkan gözükmemektedir.
Aşağıdaki tablo bazı kayıtlara göre oba ve cemaat isimlerini belirtmektedir. Ancak yine de kültürün yaşayan bir şey olması bize ipuçlarını kullanma imkanı sunmaktadır. Hayatınızdaki doğru ipuçlarını bulursanız bir ihtimalle soyunuzun hangi Türk boyuna ait olduğunu da bulabilirsiniz.
Yani belki kesin olarak soyumuzu bulamayız ancak tahmin edebiliriz.
Mesela İzmir'in Bergama İlçesinde 'İsmailli' isimli bir köy bulunmaktadır. Osmanlı kaynaklarında ise Oğuz Türklerinin Bayat boyuna bağlı 'İsmailli Cemaati' isimli bir obadan bahsedilmektedir. Bu ne kadar tesadüf olarak nitelendirilebilir?
Yine tanıdığım bir ailenin soyadları 'Cerit'tir. Osmanlı kaynaklarında da 'Ceritler' isimli bir topluluktan bahsedilmekte, bu topluluğun Avşar boyundan olduğu ve hangi bölgelerde bulunduğu belirtilmektedir.
Anlaşılmaktadır ki kültür (özellikle köylere isim koyma, soyadı alma gibi durumlarda) varlığını hissettirmekte, kişiler bunun farkında olmasa bile o bir şekilde ortaya çıkmaktadır.
Bu hipotezden yola çıkarak aşağıdaki tabloyu hazırladım. Katkı vermek isteyenlerin mesajlarını bekliyorum. Çünkü bu bitmiş bir çalışma değil SÜREKLİ GÜNCELLENECEK bir projedir.
Bazı kelimelerin soyumuza dair ipuçları barındığını düşünsek de bazı kelimelerin bu ipuçlarını barındırma iihtimalleri oldukça düşüktür. Mesela 'Kara' soyadını taşıyan biri sadece bu ipucundan yola çıkarak Karaevli boyundan geldiğini söyleyemez. Çünkü 'kara' kelimesi Türkler arasında sık kullanılan bir kelimedir ve 'Kara' soyadını taşıyan kişinin atası bu soyadını sadece biraz esmer olduğu için bile almış olabilir. Tabi bu durum 'Ceceli' soyadını taşıyan biri için çok daha düşük bir ihtimaldir.
Kaynaklar:
*Sadullah Gülten "16. Yüzyılda Batı Anadolu'da Yörükler"
*Evrim Ulusan "Kemalpaşa-İzmir Yörükleri Halk Kültürünün Türkmenistan Türkmenleri Halk Kültürü ile İlişkisi Üzerine Bir Araştırma"
*Kaşgarlı Mahmud "Divan-ü Lugat-it Türk"
Not: İnternette dolaşan ve hangi kaynaktan edinildiği belli olmayan hiçbir bilgi alınmamıştır.
GÖRSELİN GERÇEK BOYUTU:
TABANLI KELEŞOĞLU HAMALLI PEKMEZCİ KARASAKAL SAVCILI HÖZÜK BOZATLı AKKOYUNLU KIZILKOYUNLU YABANLI HERİKLİ KARAKOYUNLu BARAN MAMALI ÇAPAN KAVAK TÜLEK ERKULU KABASAKAL ULAŞ ABDAl ALEMLİ ABDİ BALIMSULTAN BEKTAŞOĞLU BEYAZIT CAMİLER ÇAYAN KANDEMİR DERVİŞ DİKMEN ELMALI EYNELİ HATAP HAYDAR HİRKA HİMMET İBRAHİM İĞNEGAZİLİ İSLAMLI KALENDEROĞLU KAMBERLİ KARABABA KIR KIRIK KOÇİ-KOÇAKBEY KUŞTEMURLU NÖBETİBABA ÖMERLİ SARIKAMIŞ SARIKIZ SARUŞEYH ŞAHBAZ TEBER TOKUŞ USTACULU YAKUPLU YAMAN YANACIK ALACAATLAR ALACA ŞEYHŞAMİ KOZLU KARAMUD KUZ DANIŞ KAYMAZ OCAKLI YAMUKLAR TOSUNOĞLU KAYALAR GÜNDEŞLİ DEDESLİ KERTME BAYRAKTAR AKKOYUNLU AKÇAKOYUNLU AKSEKİ AKSARIKLI ALSEKİ ARAT AYAK AZİZ (Aziziye) BAHŞİ BURGAZ ÇAĞUN DAŞ DİNEK GÖKÇE GÜLLÜCE HIZIR KANTEKELİ KARABALLI KARABENLİ KARACA KARAMAN KARAMANLI KARAKOYUNLU KARACAKOYUNLU KARATEKELİ KELLECİ KELLER KESKİN KINALI KONUR KOYUNCU OTAMIŞ ÖTEMİŞ ÖDEMİŞ SARIKLI ŞAHKULU TANGÜÇ TATLI TEKE TOKTAMIŞ TOHTAMIŞ TUĞLU TUTAMIŞ USTA YOMU BEĞDİZ BİRİK BOĞDUZ BOTAN BUĞDÜZ BUNDÜZ BÜKDÜZ DELİK DİLİK GELTÜR KARABAŞLI KÜRDİK PİREKHAL REDİKHA RİTİK SEVİK ZİLAN IĞDIR TERZİLİ KARÇIĞAY BOZDOĞAn KÖSELİ KARAKÖSE HALKAHAVLU HALKAEVLİ AKBAŞ AĞCALI AHÇIKOZİ AKKOYUNLU BAHŞİ BARAK BAYAN BEYZEKİ ÇERİGANLI ÇORUMKÜRDÜ ÇAKALBAYADI DÖLARSLAN DULKADİR (ZULKADİR) EVCİ ERAYHAN ELDELEK HİSARBEYLİ HARUN HACILAR HIŞIR İLBEYLİ İNALLI (Ulu ve Kocacık Yör.) İSMAİLLİ İZZETTİNLİ KAÇAR KARLIKLILAR KAZAK KARACA KADILI KARABIYIK KARSAN HABİLİ HACINALLU İMAMLI İMAMOĞLU İMANLI KADİRLİ KARACALIDELİLER KARAHACILI KARAHIDIR KAZIKLI KIRKLI-KIRKLAR KIZILIŞIK KOCANALLI KÖPEKLİ KÖŞKER KODALLI KIRGAN MANİŞAR MELLER (Milliler) MUSAHACILI REYHANLI SOLAK SOLAKLAR TACİRLİ TOK TORUN (Toran) TORUNLAR TÜRKMENALİLER (Aliler) YAGLU YAĞBASTI AĞAÇTAN AKSAKFAKİH AKKAŞ ALİŞARLI BABAİ BADILI-BEDİLİ BALABANLI BALLI BOSTANCI BOYNUİNCELİ CECELİ CUMALİ ÇAĞIRGANLI ÇAKIROĞLU ÇEMELÜ DEDEMOĞLU DENİZLİ DEVELİ DİĞİN ELVANLI EŞEKLİ EŞEN GÜNEŞLİ HARBENDELİ HARZEM HASANBALİ HASANDEDE IŞIKLAR İNALLİ KAHYALI KARAKOCALI KASIMOĞLI KAYIRHAN KILIÇLI KORKMAZ KUBAT KULFALI MASADLI MİHMATLI PİRHÜSEYİN ŞAĞDİLİ ŞERAFEDDÜNLÜ ŞEYLER HADIMLI BIÇAKÇILAR TARTAR SİPAHİ SİNDEL KIZIL MEDLİ BAĞDATLI TURGUTLU ATABEYLER ATALAR BAY-KARAOĞLU KARALAR KARA KARAAĞAÇ ŞAKAR ŞARLAK ŞAKIRGA KARABEKİR KARATAY ÇUKURLU YENİYAPAN YENİYAPAR GARİPÇE ÇAVDAR ÇAVGIN ÇAVDIR ÇANDIR ÇOR MİLLİ MELİKANLI ÇOBAN KÜRE YAMUKLAR TOSUNOĞLU KAYALAR GÜNDEŞLİ DEDESLİ KERTME BAYRAKTAR KÜTÜKLER KAMIŞLI KAVURGALI GÖZÜKIZIKLI KABAKLI AVCI İVAZ PERÇEM KOTAN KAÇAR KARAGÖZ KARMIŞ KAZAN KERKÜK TÜRKMENLERİ KIRAN KOCAOĞLU KUZUGÜDENLİ MESTANBEY PEHLİVANLI OKÇU ONAR SALARLI SALMANLI SARICALAR SOLAK SEVİNDİK ŞARKIYAN ŞAMBAYADI TARKAN TÜRKANLI TÜRGİŞ TÜRKEŞAN YAĞMUR YERKÖYLÜ ZÜLKADİRİYYE ARUK-LU AKTAŞ AKKUL AKKEÇİLİ ATÇEKENLER ÇAKMAK ÇAVUŞ ERKEKLİ HACILU KAVAS KARAKEÇİLİ KARATAŞLI KAZANCILAR KEMALOĞLU KIZILKEÇİLİ KURDLUOĞLU KURTLU İNCESU İKİZOĞLU HACIALİ HARAMEYN MİRAGÜLÜ MAHAN MERT MİRGÜNLÜ SAÇIKARA SARIKEÇİLİ POYRAZ RESULLÜ BAYRAMOĞLU BEZGAR BEZİRGAN DOKUZ GÜNDOĞMUŞ KAVİLİ TANRIVERDİ TARKAN TERKAN TERKİAN TOKUR TOPUZ TOKER TÜRKEŞ TİRKEŞ RİŞVAN ŞAKAR ŞARLAK ŞAKIRGA KARABEKİR KARATAY ALANLI AZLAR ALAMASLI KARACALI YAZAR YAZICı ÇUKURLU YENİYAPAN YENİYAPA ALPLİ ARBİŞLİ ARABHASANLAR BALABANLI BARDAKÇI BURHANLI BULGURLU BEDİL CAFER (Caper) CAFERLİ CEMELE CERİT CEVHERİ CİNGÖZ CULHALI CÜLLAHLAR ÇATAK (Çıtak) ÇAKIL (Çakal, Çakalanlar) ÇÖPLÜ DALKILIÇ DELLER (Karamanlı) FARSAK (Varsak) HALAÇLAROĞLU HAVARZİM (Horzum) HONANAMLI (Honamlı) GARİPŞAH HACIMUSALI GÜNDÜZLÜ HALİLLER (Haliloğullar)
Yorumlar
Yorum Gönder